پیر ختلان

یکی از بزرگانی که از قدم مبارک او دیار ختلان عزیز عالمیان شده است، میرسیدعلی‌بن شهاب‌الدین‌بن محمد همدانی (1314-1386م) است که در شهر همدان چشم به جهان گشود. این علامه و عارف بزرگ طبق منابع تاریخی با واسطۀ مادرش با هفده و با واسطۀ پدرش، شهاب‌الدین، با شانزده واسطه به علی مرتضی و پیامبر اسلام، محمد (ص)، می‌پیوندد. طبق معلومات روضه‌الجنان و جنت‌الجنان حافظ کربلایی، علی همدانی بعد از انجام دورۀ تعلیم و تربیت از 34 نفر عارف بزرگ سزاوار خرقة افتخاری و اجازۀ ارشاد گشته است. از ویژگی‌های مهم در زندگی آن حضرت سفرهای ایشان است. مسافرت‌های میرسیدعلی همدانی را به سه بخش می‌توان تقسیم کرد: بخش اول مربوط به مسافرت‌های سال‌های جوانی ایشان است و راجع به بخش دوم و سوم مسافرت‌های این عارف بزرگ که بیشتر به سه منطقۀ ختلان، کشمیر و عربستان مربوط است، در سرچشمه‌ها معلومات کم است. آنچه مسلم است علی همدانی با این سفرها توانست بسیار مریدان صادق و پیروان کامل تربیت کند. همچنین، آن حضرت از خود آثار زیادی در موضوع‌های فلسفه، اخلاق، عرفان، ادبیات، فقه و الهیات به میراث گذاشته است. این علامۀ عالی‌قدر بنا‌بر روایات تاریخی در سال 1386م در مضافات کُنَر (اسدآباد امروزی) افغانستان جان به حق تسلیم کرد و در کولاب سرزمین ختلان به خاک سپرده شد.